Jak prawidłowo nakryć do stołu? Savoir-vivre
Wydaje się, że czasy nienagannej etykiety minęły. To jednak nie do końca prawda. Niewielu z nas zna zawiłości savoir-vivre. Śmiejemy się z przesadnej grzeczności, a przecież nikt nie chce popełniać towarzyskich błędów i uchodzić za niekulturalnego. Gdy w perspektywie jest wielka gala, bankiet, konferencja czy jakiekolwiek oficjalne spotkanie, okazuje się, że etykieta ma się całkiem dobrze i wciąż obowiązuje. Jednym z jej elementów jest sposób nakrywania do stołu. Czy wiesz jak zrobić to poprawnie? Poznaj najważniejsze zasady!
Savoir vivre - nakrywanie do stołu
Prędzej czy później każdy z nas stanie przed zadaniem przygotowania uroczystej kolacji. Nie ważne, czy posiłek będzie gromadził dwie, cztery czy dwadzieścia osób – znajomość etykiety jest tu niezbędna. Nie czekaj na specjalną okazję i już teraz dowiedz się, jak prawidłowo nakryć do stołu. Dzięki temu możesz utrwalić nawyki, które pozwolą Ci ustrzeć się przed popełnieniem ewentualnych błędów w tej kwestii. Na pozór nakrywanie do stołu wcale nie jest łatwe, a czynność ta nie ogranicza się do ułożenia samych sztućców.
Jak prawidłowo nakryć do stołu?
Organizując przyjęcie, musimy pamiętać o odpowiednim ułożeniu nakrycia na stole. Jak prawidłowo ułożyć zastawę stołową? Nakrycie stołu (z francuskiego "couvert") to wszystkie przedmioty, które ustawiamy na stole przed przyjściem gości. W jego skład wchodzą: sztućce, obrusy, szkło, ewentualnie winietki i niektóre naczynia. W zależności od menu i rodzaju przyjęcia możemy wyróżnić dwa rodzaje ułożenia nakrycia, tj. nakrycie podstawowe i nakrycie rozszerzone.
W obu typach nakrycia stołu obowiązuje ta sama zasada. Talerz dekoracyjny (lub podkładka), na którym umieszcza się zastawę stołową, wyznacza centrum całego nakrycia. Sztućce układa się zawsze od środka do zewnątrz, zgodnie z kolejnością podawanych posiłków. Dlatego te, od których zaczyna się jedzenie, powinny być najdalej od talerza. Noże i łyżki układa się po prawej stronie, widelce po lewej.
Eleganckie nakrycie do stołu
Sposób nakrycia stołu zależy przede wszystkim od tego, czy serwujemy codzienny posiłek, czy też przygotowujemy uroczyste przyjęcie. Jednak zarówno w pierwszym, jak i w drugim przypadku bardzo ważna jest estetyka. Przy codziennych posiłkach stół nakrywa się obrusem w dowolnym kolorze. Można go również zastąpić lnianymi lub bawełnianymi serwetkami. Uroczyste przyjęcie to już nieco inna historia. Wówczas konieczne jest użycie białego obrusu.
Naczynia
Idealnie czyste, niekoniecznie porcelanowe. Układa się je w zależności od planowanego zestawu naczyń. Nie należy ich układać jeden na drugim. Wyjątkiem może być talerz podstawowy, z którego się nie je. Takie talerze podstawowe układa się tak, aby ich brzegi dotykały krawędzi stołu. Pozostałe talerze wymienia się po każdym daniu. Głębokich talerzy do zupy nie stawia się bezpośrednio na podstawie, ale na płaskim talerzu znajdującym się na niej. Talerze do chleba powinny być ustawione na lewo od talerzy bazowych za sztućcami. Warstwy dla poszczególnych osób układa się tak, aby każda z nich miała co najmniej 60 cm miejsca przy stole.
Sztućce
Sztućce układa się po obu stronach talerzy w kolejności zależnej od serwowanych potraw - zaczynając od zewnątrz. Noże powinny być skierowane ostrzami w stronę talerzy, łyżki rowkami do góry, a widelce zębami do góry. Sztućce do deserów mogą być umieszczone za talerzem, równolegle do krawędzi stołu, ale tylko w przypadku mniej formalnych posiłków. Łyżeczkę i nóż do owoców umieszcza się trzonkiem skierowanym w lewo, a widelczyk do ciasta w drugą stronę. Podczas uroczystych przyjęć sztućce do deserów powinny być ułożone na stole na krótko przed podaniem. Noże do masła umieszcza się na bocznych talerzach. Łyżeczki i łyżeczki do kawy umieszcza się na talerzyku, na którym stoi filiżanka.
Nakrycie podstawowe
Dla trzydaniowego obiadu potrzebujemy: łyżka do zupy, nóż i widelec do dania głównego, widelec deserowy, łyżeczka deserowa, kieliszek do wina, puchar do wody, serwetka. Nóż umieszczamy po prawej stronie ostrzem skierowanym w lewo. Oba sztućce ułożyć w taki sposób, aby leżąc równolegle do siebie pozostawiały miejsce na talerz z głównym dniem. Łyżka do zupy po prawej stronie noża. Musimy zwrócić uwagę na to, aby odległość sztućców od krawędzi stołu była taka sama. Parę sztućców należy położyć bezpośrednio nad talerzem, pamiętając, aby trzonek widelca znajdował się po lewej stronie, a trzonek łyżeczki po prawej. Jeśli na deser podawany jest ser lub owoce, łyżeczka w nakryciu zastępuje nóż deserowy. Kieliszek do wina, tak jak pozostałe kieliszki, umieszczamy po prawej stronie nad nożem, na wysokości nakrycia deserowego. W przypadku podawania piwa, kieliszek do wina zastępuje szklankę lub puchar.
Elementy dodatkowe
Warto zwrócić uwagę nie tylko na zastawę stołową, ale również na naczynia, w których serwować będziemy różnego rodzaju przekąski. Postaw więc na pasujące do pozostałych naczyń miseczki na przekąski. Przydadzą się również cukierniczka i mlecznik oraz miseczki kwadratowe.
Liczba i rodzaj kieliszków
Zależy od rodzaju serwowanego alkoholu. W przeciwieństwie do sztućców, kieliszki układa się nie w kolejności spożywania alkoholu, ale w kolejności wielkości. Pierwszy po lewej stronie powinien być duży kieliszek do wody, potem kieliszek do czerwonego wina, następnie nieco podłużny do białego, a na końcu smukłe kieliszki do szampana lub wódki.
Dekoracja stołu
Kwiaty i świece... Dodają wiele uroku posiłkowi, a tak rzadko są używane. Pamiętaj jednak, że na stole najważniejszy jest posiłek, dlatego dekoracja nie powinna zajmować większości miejsca. Kwiaty ustaw w eleganckich wazonach, dopasowanych do całej zastawy. Niech będą to małe, klasyczne bukiety, które sprawią, że wnętrze będzie bardziej przytulne.
Usadzenie gości przy stole
Podczas codziennych posiłków z bliskimi kwestia tego, gdzie kto usiądzie nie stanowi większego problemu. Jeśli jednak organizujesz przyjęcie, w którym udział bierze wiele osób – warto nad tą kwestią chwilę się zatrzymać.
Zachowanie przy stole
Najważniejsi są gospodarze, którzy powinni siedzieć naprzeciwko siebie, a goście obok siebie. Jeśli na przyjęciu nie ma dysproporcji między liczbą osób obu płci, należy zadbać o to, by mężczyźni i kobiety siedzieli naprzemiennie obok siebie. Warto też zadbać o to, by obok siebie nie siedzieli goście, którzy się nie lubią. Siedzimy spokojnie i prosto na krześle, nie przesuwamy go w przód i w tył. Ręce trzymamy na stole, a nie pod stołem. Nie należy opierać łokci na stole. Lewą rękę kładziemy na brzegu stołu, gdy jest wolna (w niektórych krajach, np. w Azji, lewa ręka jest uważana za nieczystą, więc nie kładzie się jej na stole, lecz na kolanach). Nie bawimy się sztućcami. Nie bębnimy palcami po blacie stołu. Stopy należy trzymać nieruchomo. Nie kołyszemy nogami w rytm muzyki. Nie zdejmujemy butów pod stołem, nawet w sytuacji dużego dyskomfortu dla stóp.
Jak widać etykieta to coś więcej niż prawidłowe ułożenie sztućców na stole. Mamy nadzieję, że nasze rade pomogą Ci ustrzeć się przed błędami i przygotować nienaganną zastawę na najbliższe przyjęcie!